Pokrzywa – zdrowy chwast

Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica) – Jedna z najbardziej popularnych dzikich roślin. Już od czasów Starożytnych cieszy się wielką sławą ze względu na swoje właściwości lecznicze. Uważano ją też za roślinę magiczną, odpędzającą złe duchy i pioruny od domostwa, a okadzanie krów dymem z palonej pokrzywy w Noc Kupały, miało sprawić, żeby nie zabrakło im mleka. Dawniej też, wykorzystywano ją jako roślinę przędzalniczą i robiono z niej materiał na ubrania. Tyle z ciekawostek 😉

Pokrzywa jest łatwo rozpoznawalna, dzięki swoim charakterystycznym, parzącym liściom. Kto w nie wejdzie, od razu będzie wiedział w czym stoi 😉 Liście i łodygi pokryte są włoskami, których komórki wypełnione są kwasem mrówkowym, powodującym podrażnienie skóry (bąble). To właśnie dlatego, przed konsumpcją powinno się ją poddać gotowaniu lub suszeniu. Pokrzywa rośnie w zaroślach, wilgotnych lasach oraz na żyznych siedliskach ruderalnych (takich które są poddane intensywnej działalności człowieka), czyli w miastach, przy domach, płotach, drogach i strefach przemysłowych.

Wiele razy widziałam, jak była bezwzględnie wyrywana z ziemi wraz z innymi chwastami. A wystarczy o niej trochę poczytać, aby później cieszyć się tym, że wyrośnie w przydomowym ogródku.

Sezon na zbieranie pokrzywy rozpoczyna się pod koniec marca/ na początku kwietnia i trwa mniej więcej do maja/czerwca. Częścią jadalną pokrzywy są młode liście i młode pędy. Na początku sezonu można zrywać całą roślinę, ponieważ jest ona jeszcze „świeża”. Potem, gdy łodyga twardnieje, uszczykuje się tylko 4 górne listki na czubku. Po okresie kwitnienia, nie ma sensu jej zbierać, ponieważ staje się włóknista, mniej wartościowa i niesmaczna. Ponadto stare liście pokrzywy zawierają cystolity, które są szkodliwe dla nerek.

Zbiorów powinno dokonywać się w miejscu czystym, z dala od miejskich dróg i innych zanieczyszczeń.

Dlaczego warto spożywać pokrzywę?

Pokrzywa jest źródłem witamin (A, B2, C, K), składników mineralnych (magnezu, żelaza, fosforu, wapnia, siarki, potasu, jodu, krzemu, sodu), kwasów organicznych, flawonoidów, fitosteroli, chlorofilu, beta-karotenu, garbników oraz (jak podaje wiele źródeł i publikacji) – wielu, nie do końca rozpoznanych związków, zwiększających odporność.

Pokrzywę wykorzystuje się w kuracjach wiosennych do oczyszczenia i wzmocnienia całego organizmu.

Działanie pokrzywy:

• ma działanie moczopędne, przydatne w leczeniu chorób układu moczowego, wydalaniu toksyn i obrzękach wodnych
• oczyszcza krew
• leczy reumatyzm i artretyzm
• leczy stany zapalne jelita grubego
• wspomaga walkę z nowotworami
• poprawia przemianę materii oraz pracę takich narządów jak: trzustka, wątroba (działanie żółciopędne) i żołądek
• zwiększa apetyt u niejadków
• hamuje krwawienie
• obniża poziom cukru we krwi oraz ciśnienie
• zalecana w leczeniu anemii
• ma właściwości bakteriobójcze – używa się ją do przemywania ran, robienia okładów oraz w stanach zapalnych dróg rodnych
• doskonale wpływa na skórę głowy oraz włosy (zmniejsza łojotok i łupież)

Jak jeść pokrzywę?

Młode liście należy przelać wrzątkiem lub chwilę podgotować. Wtedy mamy pewność, że nas nie poparzy.

Można przyrządzić z niej sałatkę i zupę oraz świetnie sprawdzi się jako dodatek do jajecznicy, twarożku i oraz jako nadzienie do tart i pierogów. Można ją też jeść jak szpinak – wystarczy podsmażyć ją na oliwie z odrobiną czosnku lub cebulą. No i co najważniejsze – można wycisnąć z niej pyszny sok, a z suszonej zrobić napar 🙂

Przeciwskazania*

– nie należy łączyć jej z lekami rozrzedzającymi krew i regulującym ciśnienie krwi
– rak macicy i krwotoki wywołane polipami
– osoby z chorobą nerek – tylko po konsultacji z lekarzem
– przy długotrwałym stosowaniu może dojść do reakcji alergicznych (widocznych jako opuchnięcie okolicy oczu) lub dolegliwości ze strony układu pokarmowego – wiadomo, w stosowaniu wszystkiego musi być jakiś umiar